Liệu vé số truyền thống có "tỉnh giấc"?

(VOH) - Cách đây hơn 10 năm, trong lần tháp tùng chuyến làm việc giữa thủ tướng Phan Văn Khải với các tỉnh thành phía Nam nhằm tháo gỡ khó khăn cho các địa phương này, người viết vẫn nhớ chủ tich UBND một tỉnh miền Tây đã đăng đàn phát biểu về một sự thật: ngân sách của tỉnh ông có nguồn thu hơn 80% từ công ty xổ số của tỉnh.

Điều đó cho thấy những năm 2000, thu từ vé số truyền thống là quan trọng và chiếm tỉ lệ lớn trong ngân sách của các tỉnh. Ước tính bình quân giai đoạn 2008-2014, thu từ xổ số kiến thiết chiếm hơn 27% tổng thu ngân sách nhà nước của các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Cá biệt Hậu Giang gần 48%, Vĩnh Long hơn 46%.

“Việc thu từ xổ số chiếm một tỉ trọng quá lớn và quá quan trọng trong cơ cấu thu ngân sách của địa phương cho thấy sự không ổn cả về kinh tế, ngân sách lẫn xã hội” như nhận định của một chuyên gia luật.

Hiện nay, tỉ lệ này có giảm vì 2 lý do: ngân sách được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhưng đáng nói nhất là sự cạnh tranh của vé số điện toán.

Loại hình sổ xố điện toán kiểu Mỹ Mega 6/45 mà công ty Vietlotte tung ra mới có 4 tháng đã có đến 5 người trúng giải với tổng tiền trả thưởng lên đến hơn 320 tỷ đồng, làm dậy sóng không chỉ ở tỉnh thành mà Vietlotte hiện diện mà còn lan đến hầu hết tỉnh, thành khác. Chính làn sóng trúng giải cũng như sức hút khách hàng của vé số điện toán Mega 6/45 đã làm sự cạnh tranh giữa vé số kiểu mới và vé số truyền thống đến mức quyết liệt.

Mới đây, lãnh đạo các công ty XSKT tỉnh, thành khu vực miền Nam thống nhất nâng mức giải thưởng đặc biệt lên 2 tỷ đồng (so với 1,5 tỉ trước đây ) nhằm "lôi kéo" khách hàng. Tuy nhiên, sự thay đổi chưa đủ “đô”. Một công ty XSKT có lượng tiêu thụ cao ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long cho biết tháng 11/2016, doanh thu giảm tới 4 tỉ đồng.

Hình minh họa.

Phải thừa nhận, xổ số truyền thống đang đối phải đối diện với chính mình bởi sự thay đổi của công nghệ và nhu cầu xã hội đã vượt xa cách làm truyền thống. Cách kinh doanh vé số gần như không cạnh tranh (không mua vé số tỉnh này thì mua của tỉnh thành khác, vé loại nào cũng lãnh giải như nhau) đã qua! 

Cơ chế thị trường và tâm lý đổi đời nhanh chóng đã và đang tạo nên những dạng người mua số mới.

Chỉ với 1 tờ vé số, nếu may mắn, họ có thể bỏ túi ngay ít nhất là 12 tỷ trong khi với sổ xố truyền thống, họ phải mua ít nhất từ 8 đến 10 tờ. Dù xác suất trúng của vé số điện toán thấp hơn vé số truyền thống nhưng mấy người mua vé số quan tâm vì thần may mắn nào phân biệt loại vé số nào. 

Ngoài yếu tố "một vé đổi đời", điều quan trọng nữa chính là người mua tự do chọn số trên vé, đây lại hạn chế "chết người" của sổ xố truyền thống với hàng loạt vé in sẵn các dãy số. Người mua vé số truyền thống không thể đi khắp cả nước để tìm mua cho được dãy số mà mình thích. 

Sức lôi cuốn của Viettlotte là một thực tế.

Không thể phủ nhận nó sẽ tiếp tục khuynh đảo thị trường nếu sổ xố truyền thống không xắn tay vào một cuộc chơi mới với luật chơi mới và những khách hàng đã đổi mới suy nghĩ về cách mua vé số.